Η Γαλλία μπροστά στην έξοδο από το ευρώ

 Ο αδύναμος κρίκος για την ενότητα της Ευρώπης δεν είναι η Ελλάδα, αλλά η Γαλλία. Αν η κρίση φτάσει στη Γαλλία, όπως έχει ήδη φτάσει στην Ιταλία, τότε δεν θα μπορέσει να ξεπεράσει τα προβλήματά της παρά μόνον ανακτώντας τη νομισματική της κυριαρχία.

ΗΠΑ και ΕΣΣΔ με τον ψυχρό πόλεμο είχαν παγιώσει τα σύνορα και είχαν αποτρέψει περιφερειακές συγκρούσεις στην Ευρώπη. Η κατάρρευση της ΕΣΣΔ, προκάλεσε λίγες συγκρούσεις με σημαντικότερη τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, για την οποία εν μέρει ευθύνεται η Γερμανία που απαίτησε την πρόωρη αναγνώριση της Σλοβενίας και της Κροατίας πριν καν αρχίσουν διαπραγματεύσεις μεταξύ των ενδιαφερόμενων. Για κάποια ευτυχή συγκυρία, και κυρίως λόγω της πρωτοβουλίας των κομμουνιστικών κομμάτων να αποχωρήσουν οικειοθελώς από την εξουσία από όλες τις χώρες, της Ανατολικής Ευρώπης δεν είχαμε άλλες τέτοιες συγκρούσεις. Το αντίστοιχο της ΕΣΣΔ ήταν η Τσετσενία κυρίως και οι μικρότερες συγκρούσεις στην Υπερδνειστερία. Κατά τα άλλα, η Τσεχοσλοβακία χωρίστηκε στα δύο με το βελούδινο διαζύγιο άνευ λόγου και αιτίας, η Ουκρανία και οι Βαλτικές χώρες αποχώρησαν από την ΕΣΣΔ χωρίς πόλεμο όπως και η μικρή Μολδαβία, η οποία πιο πολλά χρόνια ανήκε στη Ρωσία και ποτέ δεν υπήρξε ανεξάρτητη χώρα. Δεν πρέπει να συνδέεται με τη Μολδαβία της οθωμανικής εποχής, γιατί αυτή ανήκει ήδη στη Ρουμανία. Είναι η παλιά Βεσσαραβία.

Τώρα πρέπει η Ευρώπη να περάσει την κρίση χωρίς τέτοιες δραματικές εξελίξεις, χωρίς δηλαδή να αποσχιστεί η Καταλωνία από την Ισπανία γιατί τότε θα ανοίξει η όρεξη και για τους Βάσκους και χωρίς να διασπαστεί το Βέλγιο στην ολλανδόφωνη Φλάνδρα και στη γαλλόφωνη Βαλονία. Για την Ιταλία υπάρχει μια μεγαλύτερη βεβαιότητα. Πάντως η ειρήνη η οποία διατηρήθηκε επιτυχώς στην Ευρώπη από το 1945 λόγω κυρίως της ΕΕ, δεν είναι το ίδιο δεδομένη, κυρίως λόγω της μικρότητας των ηγετών Γερμανίας και Γαλλίας και της αναβίωσης των εθνικισμών κυρίως της Γερμανίας.

Ο αδύναμος κρίκος για την ενότητα της Ευρώπης δεν είναι η Ελλάδα, αλλά η Γαλλία. Αν η κρίση φτάσει στη Γαλλία, όπως έχει ήδη φτάσει στην Ιταλία, τότε δεν θα μπορέσει να ξεπεράσει τα προβλήματά της παρά μόνον ανακτώντας τη νομισματική της κυριαρχία. Αυτό μπορεί να γίνει με δύο τρόπους ή βγαίνοντας από το ευρώ ή οδηγώντας τη Γερμανία εκτός ευρώ. Αν η Γαλλία βγεί εκτός ευρώ, θα βγεί και η Ιταλία και όλες οι ελλειμματικές χώρες για να αντιμετωπίσουν τα ανάλογα δικά τους προβλήματα. Αν βγεί η Γερμανία από το ευρώ, θα την ακολουθήσουν οι δορυφόροι της και θα γίνουν η ζώνη του μάρκου.

Πριν να φτάσουν σε αυτά τα σχέδια, Γαλλία και Γερμανία θα επιδιώξουν έναν νέο συμβιβασμό. Αυτόν τον συμβιβασμό προετοιμάζουν τώρα με τις δηλώσεις τους. Από την πρωτοχρονιά είχαμε δύο δηλώσεις. Του Φρανσουά Ολάντ ότι το ευρώ έχει ανατιμηθεί και πρέπει να συμφωνηθεί μια νέα συναλλαγματική ισοτιμία, δηλαδή μια υποτίμηση του ευρώ. Και η δεύτερη δήλωση του υπουργού Οικονομικών Μοσκοβισί ότι πρέπει να πάρει παράταση για το 2013 η Γαλλία και να της επιτραπεί να μην μειώσει το έλλειμμά της κάτω από το 3% του ΑΕΠ. Εντυπωσιακές δηλώσεις και οι δύο και σημαίνει ότι το ζητούμενο είναι να συμφωνήσει η Γερμανία σε μια χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής. Πάντως η Γαλλία δηλώνει ότι ζητάει να ασκήσει νομισματική πολιτική.

Αυτό σημαίνει ή μεταφορά πόρων ή εσωτερική υποτίμηση δηλαδή μείωση των μισθών. Η διασυνοριακή ροή πόρων, από ιδιωτικούς οργανισμούς σε κυβερνήσεις και σε τράπεζες, είναι στα χέρια της Γερμανίας. Και για να δώσει την έγκρισή της απαιτεί από όλους προγράμματα λιτότητας, δηλαδή εσωτερική υποτίμηση. Και ο  Ενιαίος μηχανισμός στήριξης απαιτεί λιτότητα για να δώσει χρήματα και η ΕΚΤ για να αρχίσει να αγοράζει ομόλογα από τη δευτερογενή αγορά χωρίς όριο απαιτεί λιτότητα. Ως τώρα η ΕΚΤ δεν χρειάστηκε να χρησιμοποιήσει αυτό το όπλο, που απείλησε ότι θα χρησιμοποιήσει.

Οι αγορές έχουν σταθεροποιηθεί και το ευρώ έχει ανατιμηθεί έναντι δολαρίου και γιέν. Το ακριβό ευρώ, όμως λέει ο Ολλάντ είναι το τελευταίο που χρειάζεται η Γαλλία για να βελτιώσει την ανταγωνιστικότητά της παγκοσμίως. Τα γαλλικά ομόλογα έχουν ακόμα χαμηλά επιτόκια, δεν είναι στη ζώνη της φωτιάς όπως η Ιταλία και η Ισπανία, αλλά αν γλιστρήσει παραπέρα στην ύφεση, ενώ τώρα είναι στην κόψη του ξυραφιού, τότε οι ιδιωτικές τράπεζες θα αρχίσουν να αποφεύγουν τα γαλλικά ομόλογα και τα επιτόκια θα γίνουν μη βιώσιμα.

Αν προλάβει η Γαλλία και επιστρέψει στην ανάπτυξη, δεν θα έχει πρόβλημα. Επομένως χρειάζεται γρήγορη επιστροφή στην ανάπτυξη, και γι αυτό χρειάζεται πιο φτηνό ευρώ… Επομένως ή θα πείσει τη Γερμανία να εγκαταλείψει στην πράξη τη λιτότητα, και την ΕΚΤ να δώσει νέα ποσοτική χαλάρωση χωρίς προϋποθέσεις, ή θα ασκήσει νομισματική πολιτική μονομερώς, το οποίο σημαίνει να εγκαταλείψει το ευρώ. Η δεύτερη επιλογή της αποχώρησης της Γαλλίας από το ευρώ, ως τώρα ήταν αδιανόητη, όχι μόνον για πολιτικούς και γεωπολιτικούς λόγους, αλλά και για οικονομικούς λόγους καθώς θα προκαλούσε φυγή κεφαλαίων, τραπεζική κρίση, πληθωρισμό και ίσως χρεοκοπία, μαζί με τη διάλυση της ευρωζώνης. Το αντάλλαγμα θα ήταν η διάβρωση του χρέους και η γρήγορη επιστροφή στην ανάπτυξη.

Η οικονομική στασιμότητα φέρνει ανεργία κυρίως στους νέους και στους ηλικιωμένους που δεν έχουν πάρει σύνταξη. Αυτό είναι που αφαιρεί τα γεωπολιτικά εμπόδια για την έξοδο της Γαλλίας από το ευρώ. Θα προτιμήσει να μην διαλύσει την κοινωνία όπως το έκανε το ελληνικό πειραματόζωο, παρά να παραμείνει στο ευρώ. Κι αυτό μακροπρόθεσμα θα διατηρήσει την ευρωπαϊκή συνεργασία. Η βιώσιμη ευημερία είναι πιο υγιής βάση για την Ευρώπη και θα συνεχίσει να τροφοδοτεί τη διάθεση για όλο και στενότερη συνεργασία. Ενώ το αντίθετο, η εξαθλίωση της γαλλικής κοινωνίας και η διάλυση της κοινωνικής συνοχής, δεν δημιουργεί καμιά θετική προσδοκία για την Ευρώπη ως σύνολο…